İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi 

”Amacım, İslam topluluğuna mensup insanlara islam bilimlerinin gerçeğini tanıtmak, benlik duygularını olumsuz etkileyen yargılardan onları kurtarmak ve ferdin yaratıcılığına olan inancı onlara kazandırmaktır.” 

PROF. DR. FUAT SEZGİN

3500 m² sergi alanı içerisinde toplam -şimdilik- 500’ün üzerinde alet, cihaz kopyası, maket ve model koleksiyonu bulunduran, alanında Frankfurt’tan sonra dünyada ikinci sırada yer alan ”İslam Bilim Ve Teknoloji Tarihi Müzesi”, kapısından içeri dinç bir zihinle ve güçlü bir hafıza ile girmeniz halinde çıkma vakti gelene değin sizleri 9. ve 16. asırlar arasında büyüleyici bir yolculuğa çıkarıyor. Bu çağların en gelişmiş teknolojilerinin İslam coğrafyasında müslümanlar tarafından ortaya çıkarılan örneklerini gözlerinizi kırpmaksızın büyük bir heyecanla seyredecek ve içine girmiş bulunduğunuz masalsı atmosferin etkisinden uzun süre çıkamayacaksınız.

21.yy’da bugün bile ortalama bir insanın isimlerini ardı ardına saymakta zorlanacağı coğrafya, astronomi, zaman ölçümü, geometri, optik, tıp, kimya, mineraloji, fizik, teknik, mimari, gemicilik ve harp tekniği sahalarına ait eserler, sistematik bir düzenle akılda soru bırakmayacak türde basit ve anlaşılır fakat detaylı anlatımlarla sergilenmektedir.

Ne yazıktır ki uzunca bir süredir takip eden olumsuz hadiseler sebebi ile; islam, müslümanlık, araplık, ortadoğu gibi kelimeler tüm dünyaca daha çok savaş, yıkım, terör, cehalet ve çağdışılık gibi kelimeleri çağrıştırır olmuştur. Bilhassa islam tarihi alanında uzman ve arap coğrafyasına hâkim kişilerce, geçmişi detaylıca bilinen ve birçok yönü ile bugününden oldukça uzak kabul edilen bu coğrafya, büyük bir çaba ile dürtüklenmekte ve adeta uyandırılmaya, geçmişindeki o harikulade günlerine geri döndürülmeye çalışılmaktadır. İşte bu sorumluluğa sahip kişilerce ortaya çıkarılan bu müze örnek vermek gerekirse içerisinde;

İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi İçinde Neler Var?

El-İdrisi’nin, Halife el-Me’nun’un haritasını temel alarak çizdiği Dünya Haritası’nın kopyası,

Takiyeddin’in 1559 yılında yaptığı Mekanik Saati,

el-Cezeri’nin (1200 yılları) kitabından Fil Saati ve Hacamatı,

Ebu Said Es-Siczi’nin Planetaryum’u,

Abdurrahman eş- Sufi’nin gök küresi,

Hıdr el-Hucendi’nin Usturlabı,

XII Yüzyılda Abdurrahman el-Hazini tarafından yapılan su ve ağırlık prensibine göre çalışan Dakika Terazisi,

İbn-i Sina’nın el-Kanun fi’t Tıp Kitabı

gibi daha birçok önemli bilim insanlarının, İslam Medeniyetinin 9. ve 16. yüzyıllar arasındaki yaratıcılık döneminde gerçekleştirdiği bazı icatların kopyalarının örneklerini bulundurmaktadır. Bu kopyaların büyük bir kısmı, Frankfurt’taki Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü tarafından, yazılı kaynaklardaki tarif ve resimlere göre, çok küçük bir kısmı ise günümüze ulaşan eserlerin orijinallerine dayanılarak yaptırılmıştır.

Elli yılı aşkın bir süredir, araştırmalar yaparak hayatını İslam bilim ve teknoloji tarihini tanıtmaya adayan ve İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi’nin kurucusu Prof. Dr. Fuat Sezgin, orijinal kaynaklar üzerinde yaptığı araştırma ve çalışmalarıyla bilim ve medeniyet tarihindeki gelişmelerin birbirinden kopuk olmadığını, aksine bir bütünlük arz ettiği görüşünü taşır. Bu harikulade insanın hayatına dair aktardığı ufacık bir anekdot neredeyse tamamı kendi eseri olan bu müzenin nasıl bir emek sonucu orataya çıktığını açıklar niteliktedir:

“Hocam(Alman oryantalist Hellmut Ritter, 1892 – 1971 ) bir gün bana sordu; kaç saat çalışıyorsunuz? Ben, günde 13-14 saat çalışıyorum dedim. ‘Ne, dedi. Bu tempoyla bir bilim adamı olamazsınız. Eğer bilim adamı olmak istiyorsanız bunu çok daha artırmalısınız’ dedi. O, günde 24 saat çalışırdı. Günler uzun olsaydı, daha çok çalışacaktı. Ben ondan sonra çalışmamı, 17 saate çıkardım. Bu, 70 yaşıma girinceye kadar devam etti. 70 yaşımdan sonra, çalışmamı, bir iki saat azalttım. Aşağı yukarı, 13-14 saat çalışmaya gayret ediyordum.”

Şimdi seçim sizin! Genişçe bir coğrafyayı savaşla, terörle, cehaletle kirlenmiş tehlikeli bir bataklık gibi düşleyebilir, ona düşman olabilir, ondan korkabilir yahut mesafeli durabilirsiniz. Fakat çok daha bilgece bir görüşle tüm dünyayı içerisinde yaşayan milyarlarca insanın tek tuvası kabul edebilir ve onun her bir metre karesini toprağında yetişen çiçekle yahut akan göz yaşı ile bir bütün sayabilirsiniz.

Eğer yeterince hazırsanız;

9.asrın kapısından içeriye girdiğiniz vakit etrafınızdaki birbirinden büyüleyici objelerle 16.asra ulaşana değin yürüyecek ve şaşıracaksınız. Çünkü tarih, bilinenlerin dışında asıl bilinmeyenlerini sunduğu zaman, işte o zaman sahiden gülümsüyorsunuz…

İstanbul’a Seyahat

Eşsiz bir kültür turizmi yaşamak, tarihin bambaşka köşelerinde gezinmek, tatilinize tarifsiz güzellikler katmak için, seyahat planlarınızı İstanbul’a yapın. 

İstanbul seyahatinizde nerede kalacağınıza, nereleri görmeniz gerektiği, neleri tatmanız gerektiğine dair bilgiler almak istiyorsanız bize mail atabilirsiniz. Kalabileceğiniz otellerden, yemek yiyebileceğiniz mekanlara, gezi rotanızdan, eğlence alanlarına kadar her konuda bilgiyi arkadaşlarımız karşılıksız olarak size vereceklerdir. Şimdiden iyi tatiller, iyi eğlenceler…

sehrinhikayesi@gmail.com

Oğuz SARITEPE

İstanbul Tarihi ve Turistik Yerler; Şehir İstanbul